ΚΕΡΗΘΡΑ

Πρόκειται για τη φυσική “συσκευασία” του μελιού η οποία απομακρύνεται από την κυψέλη και είναι ο πιο απολαυστικός τρόπος να γευτεί κάποιος το μέλι.

Το κερί είναι μια λιπαρή ουσία που παράγει η μέλισσα από τους κηρογόνους αδένες που βρίσκονται στην κοιλιά της, σε διάταξη κατά ζεύγη, σε τέσσερα σημεία. Από τους κηρογόνους αδένες το κερί βγαίνει σε λέπια, τα οποία η μέλισσα πιάνει με τα πόδια της, τα φέρνει στο στόμα της και τα πλάθει με τις σιαγόνες της για να σχηματίσει τις κερήθρες. Το κερί σε χαμηλή θερμοκρασία σπάζει και τρίβεται, μαλακώνει στους 30οC, λιώνει στους 62-63οC και βράζει στους 230οC. Διαλύεται τελείως μέσα στον αιθέρα, στη βενζίνη, στο νέφτι και στον διθειούχο άνθρακα. Δεν διαλύεται μέσα στο νερό ούτε στο ψυχρό οινόπνευμα.

Η μέλισσα παράγει κερί τρώγοντας μέλι και έχει παρατηρηθεί ότι ξοδεύει 10 μέρη περίπου για να παράγει 1 μέρος κεριού. Στο να παράγουν κερί οι μέλισσες και να χτίσουν κερήθρες, επιδρούν πολλοί παράγοντες:

1. Ορφανό μελίσσι δεν χτίζει ποτέ κερήθρες.
2. Για να χτίσουν κερήθρες οι μέλισσες, η θερμοκρασία έξω από την κυψέλη πρέπει να είναι πάνω από 20οC.
3. Όσο η βασίλισσα γεννά πολλά αυγά, τόσο πιο γρήγορα χτίζουν κερήθρες οι μέλισσες, για να της δώσουν χώρο να τα τοποθετήσει.
4. Οι πολύ νεαρές μέλισσες (1-5 ημερών) δεν χτίζουν κερήθρες. Στην 15η μέρα της ηλικίας τους βρίσκονται στο ανώτατο όριο της κηροπλαστικής τους ικανότητας. Όσο προχωράει η ηλικία τους τόσο πέφτει αυτή η ικανότητα.
5. Η εποχή επιδρά πολύ στην παραγωγή κεριού και το χτίσιμο κερήθρας. Η προχωρημένη άνοιξη, όταν ο καιρός ζεστάνει και η ανθοφορία αυξάνει, είναι η πιο κατάλληλη εποχή για το χτίσιμο κερήθρας, επειδή η γέννα της βασίλισσας επεκτείνεται και η ανάγκη χώρου για την απόθεση του γόνου και αποθήκευση μελιού είναι επιτακτική.
6. Η αφθονία τροφών. Όσο η μελιτοφορία των λουλουδιών είναι πιο έντονη, τόσο και το χτίσιμο των κερηθρών προχωρεί γρηγορότερα. Ωστόσο, όταν η εποχή είναι περασμένη, στα τέλη του φθινοπώρου για παράδειγμα, δε θα κατορθώσουμε να αναγκάσουμε τις μέλισσες να χτίσουν κερήθρες. Μόνο στην φθινοπωρινή μελιτοφορία του πεύκου και ιδιαίτερα του ρεϊκιού, εφόσον ο καιρός είναι αρκετά ζεστός, ώστε να τους επιτρέπει να πετούν, τότε χτίζουν κερήθρες.

Για να χτίσουν κερήθρες οι κηροπλάστριες μέλισσες, γεμίζουν το στομάχι τους με μέλι, κρεμιούνται από το ψηλότερο σημείο του πλαισίου, άλλες πιάνονται με τα μπροστινά τους πόδια από τα πίσω πόδια της προηγούμενης σειράς των μελισσών και σχηματίζουν δεύτερη σειρά, άλλες με τον ίδιο τρόπο σχηματίζουν τρίτη σειρά κ.ο.κ., σε τρόπο ώστε να σχηματίζουν ένα παραπέτασμα από πάνω ως κάτω. Σε αυτή την θέση στέκονται τελείως ακίνητες επί 24 ώρες, όσο χρειάζεται για να μετατραπεί το μέλι που ρούφηξαν σε κερί μέσα στον οργανισμό τους, και να αρχίσει να βγαίνει σαν λέπια από την κοιλιά τους. Τότε, αφού τα μαλάξουν με τις σιαγόνες τους, χρησιμοποιούν τα χείλη τους σαν μυστρί και τα τοποθετούν στη θέση που θέλουν να χτίσουν. Η ποσότητα του κεριού που περιέχουν τα 20 πλαίσια μιας κυψέλης είναι περίπου 1,5 χιλιόγραμμο. (Δερματόπουλος 1955)

Περιορισμός ευθύνης: Οι πληροφορίες που παρέχονται στο συγκεκριμένο άρθρο προορίζονται αποκλειστικά για ενημερωτική χρήση. Δεν είναι πρόθεση του συντάκτη να παρέχει συμβουλές για ιατρικά θέματα. Παρακαλούμε συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για πιθανά προβλήματα υγείας.